بررسی استانداردهای پذیرفته شده جهانی در حوزه حاکمیت شرکتی:

چندین سازمان و نهاد بین المللی، دستورالعمل‌ها و اصولی را برای ترویج شیوه‌های حاکمیت شرکتی موثر در سطح جهانی ایجاد کرده‌اند. برای نمونه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• • اصول حاکمیت شرکتی سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD[1])
• • اصول حاکمیت شرکتی جهانی پیشنهاد شده توسط شبکه بین المللی حاکمیت شرکتی (ICGN[2]).
• • چارچوب حاکمیت شرکتی گروه بانک جهانی.

 این استانداردها راهنمایی در مورد ترکیب هیئت مدیره، حقوق سهامداران، موارد افشاء، شفافیت و پاسخگویی ارائه می‌کنند و به عنوان معیاری برای شرکت‌ها و سیاست‌گذاران در سراسر جهان عمل می‌کنند.

در این بخش به طور مختصر برخی از استانداردها مورد اشاره قرار می‌گیرند:

-. اصول حاکمیت شرکتی : OECD

سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) مجموعه‌ای از اصول حاکمیت شرکتی را تدوین کرده است که برای اولین بار در سال 1999 منتشر شد و متعاقباً در سال‌های 2004 و 2015 مورد بازنگری قرار گرفت. این اصول شامل حوزه‌های کلیدی مانند حقوق سهامداران، رفتار عادلانه سهامداران، نقش ذینفعان و افشا و شفافیت است. این استاندارد به عنوان معیاری برای شیوه‌های حاکمیت شرکتی مطلوب در سطح جهانی عمل می‌کند و توسط کشورهای عضو OECD و اقتصادهای غیرعضو به طور یکسان تأیید می شوند.

    - اصول شبکه حاکمیت شرکتی بین المللی (ICGN):

شبکه بین المللی حاکمیت شرکتی (ICGN) یک سازمان جهانی متشکل از سرمایه گذاران نهادی، متخصصان حاکمیت شرکتی و سایر ذینفعان است. این شبکه، مجموعه‌ای از اصول حاکمیت شرکتی را ایجاد کرده است که راهنمایی‌هایی را در مورد حقوق سهامداران، اثربخشی هیئت مدیره، مدیریت ریسک و جبران خدمات مدیران اجرایی ارائه می‌دهد. هدف این اصول ترویج خلق ارزش بلندمدت و شیوه های تجاری پایدار است.

•  - اصول سازمان ملل برای سرمایه‌گذاری مسئولانه (PRI):

اصول سازمان ملل متحد برای سرمایه گذاری مسئولانه (PRI) یک ابتکار داوطلبانه است که هدف آن ترکیب عوامل محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌گذاری و شیوه‌های مالکیت است. چارچوب PRI شامل شش اصل است که حوزه‌هایی مانند مالکیت فعال، ادغام عوامل ESG در تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری و افشای فعالیت‌های ESG را پوشش می‌دهد. این اصول، پذیرش گسترده‌ای در بین سرمایه گذاران نهادی و مدیران دارایی در سراسر جهان به دست آورده است.

•  استانداردهای ابتکار گزارشگری جهانی (GRI):

ابتکار گزارش‌گری جهانی (GRI)، استانداردهای گزارش‌دهی پایداری را توسعه می‌دهد که شرکت‌ها را قادر می‌سازد اثرات اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی خود را به شیوه‌ای استاندارد افشا کنند. استانداردهای GRI راهنمایی در مورد اصول گزارش‌دهی، موضوعات مادی و شاخص‌های عملکردی ارائه می‌کنند و به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا تلاش‌های پایداری خود را به طور شفاف به ذینفعان منتقل کنند. این استانداردها به طور گسترده توسط شرکت‌ها، سرمایه‌گذاران و سایر ذینفعان برای ارزیابی و مقایسه عملکرد پایداری استفاده می‌شود.

•  استاندارد سیستم‌های مدیریت ضد رشوه ISO 37001 

سازمان بین المللی استاندارد (ISO)، استاندارد ایزو 37001 را که استانداردی برای سیستم‌های مدیریت ضد رشوه است، ایجاد کرده است. این استاندارد دستورالعمل‌هایی برای اجرای سیاست‌ها، رویه‌ها و کنترل‌ها برای جلوگیری از رشوه خواری و ترویج شیوه‌های تجاری اخلاقی ارائه می‌کند. این استاندارد برای سازمان‌ها در هر اندازه و بخش قابل اجرا است و با ایجاد یک رویکرد سیستماتیک برای انطباق، به کاهش خطرات رشوه‌دهی کمک می‌کند.

4 . پیاده‌سازی اصول حاکمیت شرکتی: اجرای حاکمیت شرکتی مستلزم یک رویکرد کل‌نگر، شامل سهامداران مختلف و اتخاذ بهترین شیوه‌های متناسب با اندازه شرکت، صنعت و محیط نظارتی است. مراحل کلیدی در اجرای حاکمیت شرکتی عبارتند از:

• • ایجاد ساختار حکمرانی روشن و تعریف نقش‌ها و مسئولیت های هیئت مدیره، مدیریت و کمیته‌ها.
  • افزایش شفافیت از طریق گزارشگری مالی منظم، افشای اطلاعات و ارتباط با ذینفعان.
  • تقویت کنترل‌های داخلی، فرآیندهای مدیریت ریسک و مکانیسم‌های انطباق.
  • ترویج رفتار اخلاقی، صداقت و مسئولیت اجتماعی شرکتی در سراسر سازمان.
  • پرورش فرهنگ پاسخگویی، ارزیابی عملکرد و بهبود مستمر.

5. بهترین شیوه‌ها[3] در حاکمیت شرکتی: بهترین شیوه‌ها در حاکمیت شرکتی، طیفی از استراتژی‌ها و مکانیسم‌هایی را با هدف افزایش شفافیت، پاسخگویی و ارزش سهامداران در بر می‌گیرد. این موارد شامل:

• • • تعیین مدیران مستقل با تخصص مرتبط و سوابق متنوع در هیئت مدیره.
  • ایجاد کمیته‌های هیئت مدیره، مانند کمیته‌های حسابرسی، جبران خدمات، و کمیته انتصابات، برای نظارت بر وظایف کلیدی مدیران شرکت.
  • همسویی پاداش و جبران خدمات مدیران با اهداف بلندمدت عملکرد و منافع سهامداران.
  • انجام ارزیابی‌های منظم هیئت مدیره، ارزیابی ریسک و ممیزی داخلی برای اطمینان از اثربخشی و انطباق.