...

آشنایی با اصول و مفاهیم سرمایه گذاری با لحاظ مسائل زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (قسمت اول)

آشنایی با اصول و مفاهیم سرمایه گذاری با لحاظ مسائل زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (قسمت اول)

آشنایی با اصول و مفاهیم سرمایه گذاری با لحاظ مسائل زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (قسمت اول)

نویسنده: پارس کیان

تاریخ بروزرسانی : سه شنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳

سرمایه گذاری مبتنی بر مسائل زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی که به اختصار به آن سرمایه گذاری پایدار اطلاق می‌شود، مجموعه‌ای از جوانب از جمله مسائل زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیت شرکتی است که می‌تواند در سرمایه‌گذاری مورد توجه قرار گیرد. سرمایه گذاری با ملاحظات ESG گاهی اوقات به عنوان سرمایه گذاری مسئولانه[1] یا سرمایه گذاری تأثیرگذار[2] نیز نامیده می‌شود.

به بیان دیگر ESG، چارچوبی است که برای ارزیابی شیوه‌های تجاری و عملکرد سازمان در مورد مسائل مختلف پایداری و اخلاقی استفاده می‌شود. همچنین راهی برای اندازه‌گیری ریسک‌ها و فرصت‌های تجاری در آن حوزه‌ها فراهم می‌کند. در بازارهای سرمایه، برخی از سرمایه گذاران از معیارهای ESG برای ارزیابی شرکت ها و کمک به تعیین برنامه های سرمایه گذاری آنها استفاده میکنند.

هر چند ESG به طور کلی به عنوان شاخص‌های عملکرد غیرمالی بنگاه‌ها در نظر گرفته می‌شوند، اما هدف آن تعیین موقعیت شرکت‌ها برای موفقیت بلندمدت بر اساس مدیریت مسئولانه شرکتی و استراتژی‌های تجاری است.

ESG در سراسر صنعت مالی ایالات متحده برای توصیف و اندازه گیری پایداری و تأثیر اجتماعی یک شرکت یا کسب و کار مورد استفاده قرار می‌گیرد. MSCI، یک آژانس رتبه‌بندی جهانی ESG، سرمایه‌گذاری ESG را به عنوان در نظر گرفتن عوامل محیطی، اجتماعی و حاکمیتی در کنار عوامل مالی در فرآیند تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری تعریف می‌کند. به همین ترتیب، S&P توجه به روش‌هایی که ریسک‌ها و فرصت‌های محیطی، اجتماعی و حاکمیتی می‌توانند دارای اثرات مادی بر عملکرد شرکت‌ها باشند، را برجسته می‌کنند.

 

معیارهای ESG چیست؟

با افزایش تعداد صندوق‌هایی که مدیریت مبتنی بر ESG دارند، مدیران ارشد در حوزه کسب و کارها و فناوری اطلاعات، به طور فزاینده ای به ESG به عنوان یک رویکرد کاربردی در امور تجاری توجه می‌کنند. هر یک از جنبه‌های ESG نقش مهمی در تلاش برای افزایش تمرکز شرکت بر روی شیوه‌های پایدار و اخلاقی ایفا می‌کنند. در این بخش، توضیحاتی در خصوص معیارهای متداول مورد استفاده شرکت ها و سرمایه گذاران در این زمینه ارائه می‌گردد.

عوامل زیست محیطی:

عوامل محیط زیستی، شامل تأثیرات کلی عملکرد بنگاه بر روی محیط زیست و خطرات و فرصت‌های بالقوه‌ای است که بنگاه به دلیل مسائل زیست محیطی با آنها مواجه می‌شود، مانند تغییرات آب و هوایی و اقداماتی که جهت حفاظت از منابع طبیعی انجام می‌پذیرند. نمونه هایی از عوامل محیطی که می‌توانند معیار ESG باشند عبارتند از:

  • بازدهی و مصرف انرژی.
  • ردپای کربن[3]، از جمله انتشار گازهای گلخانه ای.
  • مدیریت پسماند.
  • آلودگی هوا و آب.
  • از دست دادن تنوع زیستی
  • جنگل زدایی.
  • کاهش منابع طبیعی

 

عوامل اجتماعی:

عوامل اجتماعی به نحوه رفتار یک سازمان با گروه‌های مختلف مردم اعم از کارمندان، تامین کنندگان، مشتریان، اعضای جامعه و غیره می‌پردازد. معیارهای مورد استفاده که می‌توانند معیار ESG باشند عبارتند از:

  • پرداخت منصفانه به کارمندان.
  • اجرای برنامه‌های تنوع، برابری و شمول (DEI[4]) در محیط کار.
  • تجربه و مشارکت کارکنان.
  • ایمنی و بهداشت محیط کار.
  • حفاظت از دادهها و سیاستهای حفظ حریم خصوصی.
  • رفتار منصفانه با مشتریان و تامین کنندگان.
  • میزان رضایت مشتری
  • روابط با جامعه، از جمله ارتباط سازمان با جوامع محلی که در آن فعالیت می‌کند و تأثیر بر آن.
  • تأمین مالی پروژه‌ها یا مؤسساتی که به جوامع فقیر و محروم کمک می‌کنند.
  • حمایت از حقوق بشر و استانداردهای کار.

 

عوامل حاکمیتی

عوامل حاکمیتی نحوه و چگونگی مدیریت یک شرکت، تمرکز آنها بر کنترل‌های داخلی و اقدامات برای تطابق با مقررات، بهترین متدهای موجود در صنعت و سیاست‌گذاری‌های شرکت در حوزه‌های فعالیت شرکت را مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهند. معیارهای مورد استفاده که می‌توانند معیار ESG باشند عبارتند از:

  • نحوه رهبری و مدیریت شرکت.
  • ترکیب هیئت مدیره، از جمله تنوع و ساختار آن.
  • سیاست‌های جبران خدمات برای مدیران و پرسنل
  • شفافیت مالی و یکپارچگی تجاری
  • انطباق با مقررات و اقدامات در حوزه مدیریت ریسک.
  • شیوه های کسب و کار اخلاقی
  • قوانین مربوط به فساد، رشوه، تضاد منافع، کمک های مالی و لابی‌های سیاسی.
  • برنامه‌های افشاگرانه (سوت زنی)

در جدول زیر، مسائل مربوط به رتبه‌بندی ریسک شرکت‌ها از حیث مسائل ESG  و وزن آنها که توسط Morning Star  ارائه شده است، قابل ملاحظه است.

دسته بندی

موضوع

میزان مشارکت در رتبه بندی ریسک ESG

عوامل زیست محیطی (43.3%)

کربن- عملیات شخصی

19.2%

استفاده از منابع

10.3%

انتشار آلاینده‌ها، زباله و پسماند

7.1%

اثرات زیست محیطی و اجتماعی محصولات و خدمات

6.7%

عوامل اجتماعی (34.1%)

مسائل حقوق بشری

22.8%

سلامت و ایمنی شغلی

7.5%

ارتباطات با جامعه

3.8%

عوامل حاکمیتی (22.6%)

حاکمیت شرکتی

11.9%

اخلاق کسب و کار

6.7%

سرمایه انسانی

4%

 

 

[1] Responsible Investing

[2] Impact investing

[3] Carbon footprint

[4] Diversity, Equity and Inclusion (DEI)