شاخص گذار انرژی (ETI) ابزاری کلیدی است که توسط مجمع جهانی اقتصاد برای اندازه‌گیری میزان تغییر کشورها از سیستم‌های انرژی فسیلی به جایگزین‌های پایدارتر و توسعه‌­یافته‌­تر است. این شاخص آمادگی کشورها جهت اجرای این تغییر، امنیت، مقرون به‌­صرفه‌­بودن و پایداری زیست‌­محیطی منابع انرژی را ارزیابی می­‌کند و همچنین در رشد اقتصادی، توسعه اجتماعی، و نوآوری­های تکنولوژیکی نقش دارد.

شاخص انتقال انرژی نقش­‌های مهمی از جمله ارزیابی پایداری، راهنمای دولت­‌ها در توسعه اصلاحات انرژی، تعادل بین رشد اقتصادی و حفاظت از محیط زیست و ترویج سرمایه‌­گذاری در انرژی‌­های پاک ایفا می­‌کند.

این شاخص که به صورت سالانه و با‌ درصد بیان می‌شود، از دو بخش اصلی تشکیل شده که هریک دارای بخش­‌های مستقلی می‌­باشند: بخش اول: عملکرد سیستم. در این بخش، معیارهایی در سه زمینه برابری، امنیت و پایداری محیط‌‌‌زیست مورد توجه قرار می‌‌‌گیرند. بخش دوم: آمادگی ‌گذار. معیارهایی که در این بخش مورد توجه قرار می‌‌‌گیرند شامل مقررات و تعهد سیاسی، منابع مالی و سرمایه‌گذاری، آموزش و منابع انسانی، نوآوری و زیرساخت‌‌‌ها.

طبق گزارش سال ۲۰۲۳ میلادی مجمع جهانی اقتصاد، کشورهایی مانند سوئد، نروژ و دانمارک به لطف استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، سیاست‌های مؤثر و زیرساخت‌های قوی، اغلب در ETI بالاترین رتبه را دارند. این کشورها پیشرفت مداومی را در کاهش انتشار کربن، افزایش بهره‌­وری انرژی و استقبال از انرژی‌­های تجدیدپذیر از خود نشان داده‌­اند. سوئد با ۷۸.۵ امتیاز، بیشترین امتیاز را کسب کرده است. از سوی دیگر، کشورهایی مانند ونزوئلا که به شدت به سوخت‌های فسیلی وابسته هستند، معمولاً به دلیل سرعت پایین در پذیرش انرژی‌های تجدیدپذیر، محدودیت‌های اقتصادی یا بی‌ثباتی سیاسی، رتبه‌های پایین‌تری دارند.

کشور ایران در میان ۱۲۰ کشور، با امتیاز ۵۰.۴ در جایگاه ۹۲ قرار دارد. ایران به عنوان یک تولیدکننده عمده نفت و گاز، سیستم انرژی کشور به شدت به سوخت­های فسیلی وابسته است. بیش از 70 درصد برق این کشور از گاز طبیعی و زغال­سنگ تولید می‌­شود که تغییر به سمت منابع انرژی تجدیدپذیر را چالش‌­برانگیز می‌­کند. با وجود این، ایران به دلیل بیابان‌های وسیع و قرار گرفتن در معرض نور خورشید، پتانسیل انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه انرژی خورشیدی را دارد. سیاست‌های انرژی ایران همچنان بر بهره‌برداری از سوخت‌های فسیلی متمرکز است و ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر این کشور توسعه نیافته است. برای اینکه ایران رتبه خود را در ETI بهبود بخشد، باید در فناوری­‌های پاک‌­تر سرمایه­‌گذاری کند، منابع انرژی خود را متنوع کند و اتکای خود به نفت و گاز را کاهش دهد.